Sigorta hukukuna hâkim olan temel ilkelerden biri olan zenginleşme yasağı ilkesi; Türk Ticaret Kanunu'nun 1459 vd.ndaki maddelerinde, "Tazminat İlkesi" genel başlığı altında düzenlenmiştir. Zenginleşme yasağı ilkesi ile sigortalının; uğradığı gerçek zararından fazlası karşılanarak, sigortanın haksız kazanç elde etme aracı olarak kullanılması önlenir. Kural olarak zarar sigortalarında geçerli olan zenginleşme yasağı ilkesi ile sigorta bedelinin sigorta değerini aşmaması da amaçlanır. Türk Ticaret Kanunu'nun, zenginleşme yasağı ilkesinin uygulanmasına dair esasların öngörülmesi amacıyla sevk olunan 1462 vd.ndaki maddelerinde; eksik sigorta, aşkın sigorta ve birden çok sigorta halleri düzenlenmiştir. Takseli sigorta, kazanç sigortası, yeni değer sigortası gibi; zenginleşme yasağı ilkesinin katı olarak uygulanmasından vazgeçildiği özel sigorta türleri de mevcuttur. Sigorta ettiren tarafından; zararın önlenmesi, azaltılması, artmasına engel olunması veya sigortacının üçüncü kişilere olan rücu haklarının korunabilmesi için yapılan makul giderlere ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile hakkında ilk kez kanunî düzenleme yapılan grup mal sigortalarına ilişkin hükümlerin de bu ilke kapsamında ayrıca değerlendirilmesi gerekir. Sigortadan faydalanan kimsenin, aynı zarar için birden fazla tazminat almasının ve bu suretle haksız zenginleşmesinin önüne geçmeyi amaçlayan halefiyet ilkesi de sigorta hukukuna hâkim olan bir diğer ilke olup zenginleşme yasağı ilkesinin tamamlayıcısı ve sonucu niteliğindedir. Anahtar Kelimeler: Zenginleşme Yasağı İlkesi, Aşkın Sigorta Yasağı, Kazanç Sigortası, Yeni Değer Sigortası, Halefiyet İlkesi
Prohibition of enrichment principle, which is one of the basic principles of the insurance law, is regulated under the title of "Indemnity Principle" in Article 1459 ff. of Turkish Commercial Code. The usage of insurance as an unjust enrichment tool by compensating more than the actual loss of the insured is avoided with the prohibition of enrichment principle. It is also aimed that insurance sum does not exceed the insurance value by the prohibition of enrichment principle which is effective in damage insurance as a rule. Under insurance, over insurance and multiple insurance are regulated in Article 1462 ff. of Turkish Commercial Code that are conducted in order to determine the bases of the application of the prohibition of enrichment principle. Special insurance forms as agreed value insurance, profit insurance, new value insurance, in which the prohibition of enrichment principle is not strictly applied, also exist. The provisions about the expenses made by the insurant in order to avoid, decrease, prevent to increase the loss or protect the recourse rights of the insurer and the group property insurance -on which primarily legal regulations are made with Turkish Commercial Code No. 6102-, shall be reviewed in scope of this principle. The subrogation principle, that aims to prevent the unjust enrichment of the insured by receiving multiple compensation, is another basic principle of the insurance law. This principle has a characteristic of subsidiary and result of prohibition of enrichment principle. Keywords: Prohibition of Enrichment Principle, Over Insurance Prohibition, Profit Insurance, New Value Insurance, Subrogation Principle
