Bu çalışma, dört liderlik stilinin (dönüşümcü liderlik, babacan liderlik, görev-odaklı liderlik ve ilişki-odaklı liderlik) çalışanların çok boyutlu iş motivasyonları ve örgütsel bağlılıkları üzerindeki etkilerini araştırmayı ve önerilen ilişkilerde çalışanların psikolojik ihtiyaç memnuniyet süreçlerinin aracı etkilerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. (çalışanların özerklik, yetkinlik ve bağlılık ihtiyaçlarının karşılanması). Veriler, çeşitli sektörlerde çalışan 461 beyaz yakalı çalışandan toplanmış ve Yapısal Denklik Modellemesi (YDM) kullanılarak analiz edilmiştir.Sonuçlar, dönüşümcü liderlik ve görev-odaklı liderlik davranışlarının çalışanların özerklik, yetkinlik ve bağlılık ihtiyaçlarının karşılanması üzerindeki etkileri aracılığı ile çalışanların özerk ve kontrollü iş motivasyonlarınınve aynı zamanda motivasyonsuzluklarının önemli bir yordayıcısı olduğunu ortaya koymuştur. Çalışanların içsel motivasyon düzeylerinin duygusal ve normatif bağlılık düzeyleri ile pozitif yönde ilişkili olduğu ve çalışanların özdeşleştirilmiş düzenleme düzeylerinin duygusal bağlılık düzeyleri ile pozitif yönde ilişkili olduğu bulunmuştur.Ayrıca, çalışanların içe yansıtılmış motivasyon düzeylerinin normatif bağlılık düzeyleri ile pozitif ilişkili olduğu ve çalışanların dıştan gelen düzenleme düzeylerinin devam bağlılığı düzeyleri ile pozitif yönde ilişkili olduğu bulunmuştur. Ayrıca, beklenildiği gibi, çalışanların motivasyonsuzluk düzeyleri duygusal, normatif ve devam bağlılıkları ile negatif ilişkili bulunmuştur. Ek olarak, dünüşümcü ve babacan liderlik tipleri, çalışanların duygusal ve normatif bağlılıklarıyla doğrudan ve pozitif ilişkili bulunmuştur. Son olarak, ilişki-odaklı liderlik tipinin, sonuç değişkenlerini tahmin etmede en az etkili liderlik tipi olduğu bulunmuştur. Bulgular, kuramsal ve uygulamaya yönelik çıkarımlar ile gelecekteki çalışmalara yönelik önerilerle birlikte tartışılmıştır.
The present study aimed to investigate the effects of the four leadership styles (i.e., transformational leadership, paternalistic leadership, task-oriented leadership and relationship-oriented leadership) on employees' multidimensional work motivations and organizational commitment and to reveal the mediating effets of psychological need satisfaction processes (i.e., satisfaction of emlployees' needs for autonomy, competence and relatedness) in the proposed relationships. Data were collected from 461 white-collar employees working in various sectors and analyzed by using Structural Equation Modeling. The findings revealed that TL and T-O leadership behaviors were important predictors of employees' autonomus, and controlled work motivations as well as amotivation via their effects on satisfaction of employees' needs for autonomy, competence and relatedness. Employees' intrinsic motivation levels were found to be positively associated with their affective and normative commitment and employees' identified regulation levels were found to be positively associated with their affective commitment. Moreover, employees' introjected motivation levels were found to be positively associated with their normative commitment and employees' external regulation levels were found to be positively associated with their continuance commitment. Also, as expected, employees' amotivation was found to be negatively associated with their affective, normative, and continuance commitment. Additionally, TL and PL leaderhsip styles were found to be directly and positively associated with employees' affective and normative commitment. Finally, R-O leadership style was found to be the least effective leadership style in predicting the outcome variables. The findings are discussed in terms of theoretical and practical implications as well as suggestions for future research.
