Kentsel planlama ve yönetimi ile ilgili sorumluların karşılaştığı en önemli problemlerden bir tanesi, kentin gelişmesiyle ilgili mevcut verinin sürekli büyüyen hacmidir. Bu nedenle, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) çarpık kentleşmenin haritalanması, yönetimi ve önlenmesi gibi birçok uygulama için gittikçe daha önemli hale gelmektedir.Aslında, gelişen ülkelerin, içerisinde CBS teknolojisini içeren belediye bilgi sistemleri, günümüzde benzer veri yönetimi problemlerini çözemeye yönelik temel yöntemler olarak kabul edilmektedir. Bu çalışma, Irak'ın Kerkük şehri için CBS teknolojilerinin kentsel gelişimin yönetimi işlemlerinin etkinliğinin ve geçerliliğinin nasıl arttırabileceği üzerinde durmaktadır. Bu çalışmada, hem kentsel gelişim işlemleri hem de ele alınması gereken önemli problemler hakkında geniş kapsamlı bir görüş oluşturulmasına yol açacak şekilde, Kerkük'ün, 1947'den 2011'e kadar olan 64 yıllık süreç içerisindeki gelişiminizamansal olarak analiz edebilmek için birinci ve ikinci derece kaynaklardan elde edilenleri de içeren, saha çalışması ve CBS verisi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, CBS birçok şehrin kentsel gelişim problemlerini çözebilecek, ayrıca Irak'taki herhangi bir yer için benzer problemlerin çözümünde uygulama alanı bulabilecektir. Anahtar kelimeler: kentsel gelişme, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), Kerkük
One of the main problems facingthose responsible for urban planning and management is the growing volume of data available related to urban development. Geographic Information Systems (GIS) are thus becoming increasingly importantforvarious applications, such as the mapping, management and prevention of urban slum growth. Indeed, the adoption of GIS technology within the municipal information systems of developing countries is nowadays considered a major method with which to solvesuch data management problems.The present study focuses on how GIS technology could increase the effectiveness and efficiency of the urban development management process for the city of Kirkuk, Iraq. Fieldwork and GIS data, including those obtained via primary and secondary sources,were employed to conduct a temporal analysis of Kirkuk during the 64-year period from 1947 to2011,thereby enabling an in-depth review of both the city's urban development process and the key problems to be tackled. Based onthe results, GIS would be able to solve many of the city's urban development problems and could also be applied to other similar cases elsewhere in Iraq. Keywords; urban development, Geographical Information System(GIS),Kirkuk
