Kültürel yaşamın mimarlığa etkileri üzerine bir örnek: Ankara Devlet Tiyatrosu yapıları

Abstract

Ankara, Cumhuriyet'in ilanı ile birlikte başkent olmuş, tarihi kale surlarının dışında, kuzey-güney doğrultusunda çağdaş bir kent kurulması için hazırlanan planlar doğrultusunda imar faaliyetlerine başlanmıştır. Anadolu için örnek bir kent olarak inşa edilen Başkent Ankara, bu dönemde çok sayıda yeni yapı tipolojisine de ev sahipliği yapmaya başlamıştır. Bu çağdaş yapı tipolojileri içerisinde, kentteki sosyal ve kültürel yaşamı canlandırabileceklerden biri de tiyatro yapılarıdır. Başkent'in, dolayısıyla Türkiye Cumhuriyeti'nin sosyal ve kültürel tarihini temsil eden yapılardan olan Devlet Tiyatrosu yapıları, kentin Cumhuriyet Dönemi mimarisinin önemli temsilleridir ve toplumsal belleğin ayrılmaz parçalarıdır. Bu nedenle, Devlet Tiyatrosu yapılarının belgelenmesi kültür tarihinin sürekliliği için gereklidir. Cumhuriyet'in ilanından itibaren kurulmuş ve hala varlığını sürdüren Ankara Devlet Tiyatrosu yapılarının mimari özelliklerinin yazılı ve görsel olarak incelendiği bu çalışma ile kentin yirminci yüzyıldan beri şekillenen çağdaş kültürel belleğine ışık tutulması amaçlanmaktadır. Anahtar Kelimeler: Tiyatro Mimarisi, Ankara Devlet Tiyatroları, Ankara Devlet Tiyatrosu Yapıları, Kültür Yapıları

Ankara became the capital city with the proclamation of the Turkish Republic, and construction activities were initiated in line with the plans prepared for the establishment of a modern city in the north-south direction outside the castle fortifications. Built as an exemplary city for Anatolia, the capital Ankara also started to host many new building typologies during this period. One of these modern building typologies is the State Theatre buildings that could revitalize the social and cultural life in the city. State Theatre buildings, which represent the social and cultural history of the capital city and thus the Republic of Turkey, are important architectural representations and integral parts of cultural memory of the city. Therefore, the documentation of Ankara State Theatre buildings is necessary for the continuity of cultural history. This study aims to shed light on the modern cultural history of the city through the written and visual documentation of Ankara State Theatre buildings. Keywords: Theatre Architecture, Ankara State Theatres, Ankara State Theatre Buildings, Cultural Buildings