1908 Devrimi

Abstract

Bu kitapta 1908 Devrimi'ne giden yolun hikâyesi anlatılıyor. Türk tarih yazımında kabullenilmiş "2. Meşrutiyet" tanımı, 1908'de yaşanan siyasal dönüşümün çapını yansıtmaktan uzaktır. Zira 1908'de "meşrutiyet" çerçevesini aşan bir siyasal rejim değişikliği olmuştur. Hükümet artık yalnızca halk tarafından seçilmiş bir meclise karşı sorumlu hale gelmiştir. Mutlakiyetçi monarşi ve ona hizmet eden bürokrasi ilk kez siyasal süreçten dışlanmaya başlamıştır. Aykut Kansu, bu yönleriyle 1908'in Türkiye tarihinde 1923'ten daha önemli, "gerçek" dönüm noktası olduğunu ileri sürüyor. Bunu derken, resmî tarihçiliğin -hem de yerleşik muhalif tarihçiliğin- bu dönüm noktasına küçümseyici bakışının radikal bir eleştirisini de yapıyor. Kitabın esas konusu, 1908 Devrimi'ni hazırlayan süreç. Bu sürecin geniş coğrafyaya ve farklı toplumsal kesimlere yayılan ciddi bir toplumsal muhalefet akımına tanıklık ettiğini görüyoruz. 1908'i doğuran bu muhalefet dalgasının çok zengin malzemeye dayanan tasviri, tarihin en bilge öğretmen ve en eğlenceli roman olduğunu bir kere daha kanıtlıyor. 1908 Devrimi, Aykut Kansu'nun yakın dönem tarihimizi "deşen" çalışmalarının ilk halkasını oluşturuyor.