Martyrdom for knowledge in Christopher Marlowe’s Doctor Faustus

Abstract

Doctor Faustus başlıklı oyunun yazarı Christopher Marlowe, dinin egemen olduğu Ortaçağ döneminden, sorgulayıcı insan zihninin evrimi aracılığıyla seküler Rönesans dönemine geçişi sergiler. Oyunun ana karakteri Doktor Faustus, Tanrı tarafından yasaklanan mutlak bilgi alanına girecek kadar cesaretlidir. Aydınlanma yolunda, benliğini öncellerinden aldığı miras ile insanlık adına adamaktan kaçınmaz. O, doğa bilimleriyle sınırlı mevcut bilgiyi aşarak evrensel bilgiye ulaşacak ve bu yolda bir bilim şehidi olarak anılacaktır. Bunu sağlamasına olanak tanıyan eyleminin beş önemli özelliği bulunmaktadır. Bu özellikler şu şekilde tanımlanır: bir teist olan Doktor Faustus, insan zihninin ötesinde mutlak başarıyı algılar; bunun için Tanrı’nın logos’undan sapar; Tanrı tarafından tanımlanan edilgen bir nesne değil aktif bir özne olarak tarihteki yerini alır; böylelikle, Hazreti İsa’ya bir alternatif olarak, bilim adına şehadet mertebesine yükselir. Bundan dolayı Marlowe’nin seküler yaklaşımı, Doktor Faustus’u, geri dönüşü olmayan, insanlık adına kaçınılmaz bir yola girmek sorumluluğunda olan bir bilim insanı olarak sergilemektedir. Doktor Faustus, yaşamının kritik bir noktasında, hayati bir karar vererek Tanrı’nın sözünden sapıp, acı çekip, işkence görüp cehenneme sürüklenir. Ancak, Hıristiyan dogmasının buyurduğu şekliyle günah işlediğini itiraf edip, tövbe etmez. Bilgi yoluna girmesi ve kendisini bilim yoluna adayan bir birey olması, bu yolda sonuna kadar devam etmesini sağlayan temel itici güç olduğundan, Doktor Faustus kararlıdır. Özgür iradesi, onu seçiminin sonuçlarını karşılamaya hazırlar. Tanrı’nın iradesine karşı duruşu, onu Hıristiyan dogma temelinde suçlu kılar fakat seküler bakış açısına göre Doktor Faustus bir bilim şehididir.

The playwright, Christopher Marlowe lived in an age that experienced transformation from religion-dominant society of the Medieval Age to a more secular one, the Renaissance. In Doctor Faustus, Marlowe displays spiritual transformation into secularism through evolution of the inquiring human mind. Doctor Faustus enters in the forbidden zone of ultimate knowledge. He commits himself to the path of enlightenment on the basis of the heritage that he takes over from his predecessors. Due to the evolution in the path of enlightenment that is accomplished with a step surpassing the current knowledge, Doctor Faustus wants to perceive and acquire universal knowledge. His action has five prominent characteristics that empower him to go beyond the current knowledge and acquire the universal. These are that he is a theist, he perceives a distant achievement, he deviates from the logos of God, he claims to be the active agent, being the subject not a passive object defined by God. vii Marlowe introduces Doctor Faustus as a martyr, alternative to Jesus Christ, the Christian martyr. Marlowe’s secular approach reveals his protagonist as undergoing the inevitable course of action: he deviates from the word of God at a critical moment of vital decision; he suffers, is tortured and is dragged to hell. Yet, Doctor Faustus does not repent accepting that he has sinned. As he is the individual whose commitment and dedication to knowledge is the basic impetus that drives him onward, he is resolute and is prepared to face the consequences of his free will and free choice. His stance against the will of God makes him a sinner under the pretext of Christian dogma but Doctor Faustus emerges as a martyr for knowledge from a secular point of view