Siyasal olay ve olguları anlama süreçlerindeki farklılıklar siyasal davranışa ilişkin
yazının ilgilendiği konular arasındadır. Bu süreçte bireylere rehberlik eden bazı
değişkenlerden söz edilmektedir. Örneğin değerler, bireylere karşılaştıkları olayları
yorumlama ve anlamlandırmada yol gösteren içsel normlardır. Ayrıca, siyasal olay ve
olguların yorumlanması söz konusu olduğunda ideolojilerin rolü önem kazanmaktadır.
Bireylerin bu anlama ve anlamlandırma süreçlerinde çok yönlü akıl yürütme
yeteneklerini ifade eden kavram ise bilişsel karmaşıklık düzeyidir. Bu çalışmada,
değerler ve bilişsel karmaşıklık düzeyi açısından siyasal ideolojiler karşılaştırılmıştır.
Ayrıca siyasal tercih sürecinde bireylerin ilgi gösterdikleri siyasal sözlerin (vaatler)
bilişsel karmaşıklık düzeyi açısından farklılaşıp farklılaşmadığına bakılmıştır.
Çalışmaya 302 üniversite öğrencisi katılmıştır. Analiz sonuçları, bazı değerler
açısından sağ, sol ve ılımlı bireyler arasında anlamlı farklılıklara işaret etmektedir. Sağ
görüşlüler gelenek, uyma ve güvenlik değerlerine daha fazla önem verirken sol
görüşlüler evrenselcilik ve öz yönlendirme değerlerine daha fazla önem
vermektedirler. Ayrıca, sağ ve sol görüşlü bireyler ılımlı siyasi görüşe sahip olanlardan
anlamlı olarak daha karmaşık düşünmektedir. Bilişsel karmaşıklık düzeyi açısından ise
tercih edilen siyasi söz grupları arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Sonuçlar, ilgili
yazındaki bulgular ışığında tartışılmıştır.
Differences in the processes of understanding the political events and phenomena are
among the topics which the literature on political behaviour interests. There are some
variables which guide to individuals in these processes. For example, the values are
internal norms which guide individuals in interpretation and explanation of events they
encounter. In addition, the role of ideologies is important when it comes to interpreting
political events and phenomena. The cognitive complexity level is a concept which
expresses the multifaceted reasoning abilities of individuals in these interpretation and
explanation processes. In this study, political ideologies were compared in terms of
values and level of cognitive complexity. Moreover, it was examined whether the
political promises that the individuals prefer in the process of political choice differ in
terms of level of cognitive complexity. 302 university students participated in the
study. Analysis results indicate significant differences between right, left and moderate
individuals in terms of some of the values. The right-wingers attribute more
importance to tradition, security and conformity values while left-wingers attribute
more importance to universalism and self-direction values. Moreover, right- and leftoriented individuals think significantly more complex than individuals with moderate
political views. In terms of level of cognitive complexity, no significant difference was
found between the preferred political promise groups. The results were discussed in
the light of the findings in the related articles.
