Alzheimer Hastalığına Bilişsel Süreçler ve Klinik Çerçeveden Bakış: Şahsiyet Dizisinin Kritik İncelemesi

Abstract

Şahsiyet (Saylak, 2018), İstanbul Beyoğlu’nda yaşayan Agâh Beyoğlu’nun değişen yaşamını anlatan 12 bölümlük bir kısa dizidir. Alzheimer hastalığı tanısı aldıktan sonra Agâh Beyoğlu seri cinayetler işlemeye başlar. Bu makalenin ilk bölümünde, dizinin ana karakterleri ve hikâye örüntüsü genel hatlarıyla özetlenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise dizinin ana karakteri ekseninde Alzheimer hastalığında gözlemlenen bilişsel süreçlerdeki bozulmalar aktarılmaktadır. Bu kapsamda bellek süreçleri ve kişilikte ortaya çıkan değişimler, bilişsel psikoloji ve nöroloji disiplinlerinin bulguları ışığında tartışılmaktadır. Makalenin üçüncü bölümünde, ana karakterin yaşamı ve hastalığıyla olan ilişkisi klinik çerçeveden ele alınmıştır. Bu bağlamda, Agâh Bey’in kişilerarası ilişkileri varoluşçu psikoloji çerçevesinden incelenmiştir. Ayrıca, Agâh Bey’in Alzheimer hastalığı tanısını aldıktan sonra geliştirebileceği düşünülen savunma mekanizmaları ele alınmıştır. Özetle, bu çalışmada kişinin Alzheimer hastalığı tanısı almasıyla bilişsel süreçlerindeki bozulmaları nasıl deneyimleyebileceği sunulmuştur. Ayrıca, Alzheimer hastalığı tanısı aldıktan sonra, Agâh Bey’in yaşayabileceği olası varoluşsal kaygılar ve kişilerarası çatışmalar tartışılmıştır.

Şahsiyet (Saylak, 2018) is a 12-episode TV mini-series about the changing life of Agâh Beyoğlu, who lives in Beyoğlu-Istanbul. After receiving a an Alzheimer's disease diagnosis, Agâh Beyoğlu decides to become a serial killer. In the first part of the present article, general characteristics of the series and main story were introduced. In the second part, the main character’s cognitive disruptions due to Alzheimer's disease were evaluated. In this regard, Agâh Beyoğlu’s memory disruptions and changes in his personality were discussed in relation to cognitive psychology and neurology disciplines. In the third part, the main character’s life and his disease-related experiences were examined from a clinical perspective. In this respect, his interpersonal relationships were closely investigated in the frame of existential psychology. Moreover, his defense mechanisms against Alzheimer's disease were discussed. In summary, we presented how an individual experiences deteriorations in cognitive processes which is caused by Alzheimer's disease. We also argue about his interpersonal conflicts and existential anxieties that may arise after receiving this diagnosis.