Bu tez, 'Cam Çağı' denilen çağda cam sanatı için mekanları ve sergileme tasarımı sanatını özellikle cam müzelerinde düzenlenen çağdaş cam sanatı sergilerine odaklanarak araştırmaktadır. Bir fenomen olarak, camın malzemesi hem gerçek bir mevcudiyete hem de sanal bir mevcudiyete sahiptir; bu da onu bir mecaz ortamı haline getirmekte ve çok yönlü bir 'ortam bedeni' olarak kişiselleştirmektedir. 'Olağanüstü şeffaflığı' sayesinde, cam mekanların yapısal unsurlarını ortaya çıkarabilmektedir ve Ekspresyonist yazar Paul Scheerbart'ın 1914'te Cam Mimarisi'nde yazdığı gibi, 'renk taşıyıcısı ve ışığın çarpanı olarak' deneyimsel niteliklere sahiptir. Dahası, görünüşte önemsizliği nedeniyle cam, 'algısal alanları' manipüle edebilmektedir. Bütün bunlar camı, özellikle 'Cam Çağı'nda' cam müzelerine faydası olan çok yönlü bir sanat ve tasarım ortamı haline getirmektedir. Bu tez, cam müzelerinde çağdaş cam sanatı sergilerini incelerken benzer şekilde çok yönlü bir yaklaşımı hedeflemektedir. Çağdaş denilen cam sanatı, sürükleyici bir sanatsal ortam ve beraberinde genellikle illüzyonist etkiler sunmaktadır. Buna istinaden, 1960'lı yıllardan itibaren fiziksel sanat objeleri olma ile maddesel olmayan sanat arasında bir yerde durmaktadır ve cam müzelerinde çoğu kez modern müzecilik ve Modern Sanat Müzesi'nden (MoMA) bu yana sergileme tasarımı bağlamında uygulanmakta olan 'beyaz küp' konseptinde sergilenmiştir (ve hala da sergilenmektedir). Bununla birlikte, 21. yüzyılın başından bu yana (sözde 'Cam Çağı'nda') hem çağdaş cam sanatının hem de cam müzelerinin mekanlarının ve sergileme tasarımının mevcut durumunda, özellikle Yeni Medya'nın yaşamlarımızda ki yoğun etkisi altında ve camdaki mevcut teknolojiler sayesinde vuku bulmuş olan hızlı bir dönüşüm gerçekleşmektedir. Bu doğrultuda; (1) çağdaş cam sanatının mutlak eserleri, karışık medya sanatının eserlerine evrilmeye başlamışlardır. (2) Cam sanatı enstalasyonları, dijital ve/veya interaktif medya enstalasyonlarına ve mimari açıdan müdahil sanat eserlerine evrilmeye başlamışlardır. 3) Bütün bir cam deneyimi sunmak amacıyla, cam müzeleri mekanlarında sergileme tasarımı bağlamında 'kara kutu' konsepti ve 'toplam sanat eseri' konsepti gibi diğer çok-duyusal yaklaşımlar giderek daha fazla uygulanmaktadır. Bu suretle, kendine has özellikleriyle cam günümüzde hem sanal hem de fiziksel mekanları içeren sergi alanlarında sanat, mimari ve teknolojinin disiplinler arası yaklaşımlarla bütünsel bir yakınsamasını sağlamıştır. Bu tezde, bu nedenle, çağdaş cam sanatı için sergileme tasarımının zaman içinde evrimleşmiş üç konseptinin ('beyaz küp', 'kara kutu' ve 'toplam sanat eseri') ve Cam Çağı'nda cam müzeleri mekanlarının kavramsal, mekânsal ve teknik değerlendirmeleri, dünyanın önde gelen cam müzelerinden üçü, yani Corning Cam Müzesi (ABD), Shanghai Cam Müzesi (Çin) ve Swarovski Kristallwelten (Avusturya), arasında karşılaştırmalı olarak incelenecektir.
This thesis investigates the art of exhibition design and spaces for glass art in the so-called 'Glass Age' with a particular focus on contemporary glass art exhibitions held in glass museums. As a phenomenon, the material of glass has both a real presence and a virtual presence, which makes it a medium of metaphor and individualises it as a versatile 'body of ambience.' By virtue of its 'phenomenal transparency,' glass is capable of exposing the structural elements of spaces and has experiential qualities, 'as a bearer of colour and multiplier of light' as the Expressionist writer Paul Scheerbart wrote in his Glass Architecture in 1914. Moreover, glass is also capable of manipulating 'perceptual spaces' due to its seeming immateriality. All this makes glass a versatile medium of art and design, especially that which benefits glass museums in the 'Glass Age'. This thesis likewise aims for a versatile approach while investigating contemporary glass art exhibitions in glass museums. The so-called contemporary glass art offers an immersive artistic environment and with usually illusionist effects. Based on this, it stands somewhere between being physical art objects and dematerialized art from the 1960s onwards and it has often been (and still is) exhibited in glass museums in the 'white cube' concept, which has been applied in the context of exhibition design ever since modern museology and the Museum of Modern Art (MoMA). Since the beginning of the 21st century (in the so-called 'Glass Age'), however, a rapid transformation has been occurring in the current state of both contemporary glass art and exhibition design and spaces of glass museums, which have especially arisen under the intense influence of the New Media in our lives and thanks to the current technologies in glass. Accordingly, (1) absolute works of contemporary glass art have started to evolve into works of mixed-media art. (2) Glass art installations have started to evolve into digital and/or interactive media installations and architecturally involved works of art. (3) The 'black box' concept, and other multi-sensory approaches such as the 'total work of art' concept, are increasingly applied in glass museum spaces in the context of exhibition design to offer an overall experience of glass. By this means, glass with its peculiar properties has enabled a holistic convergence of art, architecture and technology through interdisciplinary approaches today in exhibition spaces, which comprise both physical and virtual spaces. In this thesis, therefore, conceptual, spatial and technical assessments of three evolved concepts of exhibition design for contemporary glass art ('white cube,' 'black box' and 'total work of art') and glass museums spaces in the Glass Age will be investigated comparatively between three of the world's foremost glass museums, namely the Corning Museum of Glass (U.S.A.), the Shanghai Museum of Glass (China) and the Swarovski Kristallwelten (Austria).
