İş yerlerinde yaşanan psikolojik taciz davranışları: Alo 170 Çağrı Merkezi başvurularının değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma, Türkiye genelinde "İş Yerinde Psikolojik Taciz" (mobbing) davranışlarının genel çerçevesinin anlaşılması amacıyla, İPT davranışlarına maruz kalmış çalışanların 2014 yılı başından 15 Mayıs 2014 tarihine kadar olan 135 günlük zaman diliminde Alo 170 Çağrı Merkezine yapmış oldukları başvurularının ikincil veriler üzerinden incelenmesiyle yapılmış, tanımlayıcı bir araştırmadır. Araştırma sonucunda; ülkemizde çalışanlara yönelik uygulanan İPT davranışlarının her yıl katlanarak artmakta olduğu ve gelişmiş bölgelerde ve illerde çalışanların daha çok İPT davranışlarına maruz kaldıkları sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte, özel sektör çalışanlarının kamu sektörü çalışanlarına göre daha çok İPT'ye maruz kaldıkları; çalışanlara çoğunlukla amiri pozisyonunda olanlar ve hemcinsleri tarafından İPT davranışlarının uygulandığı; kamu sektöründe sağlık ve eğitim iş kollarında çalışanların; özel sektörde ise sanayi ve mağaza, restoran, market sektörü gibi hizmet sektörü iş kollarında çalışanların daha çok İPT'ye maruz kaldıkları; ayrıca özel sektörde erkeklerin, kamu sektöründe kadınların, kamu sektöründe eğitim seviyesi yüksek olanların, özel sektörde ise eğitim seviyesi düşük olanların daha çok İPT'ye maruz kaldığı bulgularına ulaşılmıştır. Bu araştırma ile de ortaya çıktığı üzere, çalışanların sağlığına ciddi zararlar veren, örgütsel verimliliği ve iş barışını bozan, toplumsal yapıda ve ekonomi üzerinde olumsuz yansımaları olan İPT ya da mobbing ülkemiz için önemli bir iş yeri sorunudur ve önleyici tedbirler alınmadığı ve bu tedbirler ciddiyetle uygulanmadığı sürece hem çalışanlar ve aileleri, hem örgütler hem de toplum için sorun olmaya da devam edecektir.

With the purpose of understanding the general framework of psychological harassment (mobbing) behaviors, this descriptive research examines the secondary data from Alo 170 Call Center applications of the employees throughout Turkey who were subject to psychological harassment (mobbing) at their workplace, within the time frame of 135 days starting from the beginning of 2014 until 15 May 2014. The findings of the study indicate that employee oriented psychological harassment behaviors increase exponentially each year and employees working in more developed regions and cities are subject more to such behaviors. In addition, according to research results, employees working in private sector than public sector are more subject to psychological harassment behaviors, these behaviors are practiced by the ones who have superior positions and by the fellows of the employees. Moreover, mostly females, employees with high education level and employees working in health and education businesses in the public sector; and males, employees with low education level and employees working in industry and service businesses like stores, restaurants and markets are subject to psychological harassment behaviors. Accordingly, as indicated by this research, psychological harassment behaviors which seriously harms employee health, destroys organizational efficiency and job peace and that has unfavorable reflection for society and the economy, is an important work problem. If no preemptive precautions are taken and such precautions are seriously executed, it will continue to be a serious problem both for the employees and their families and society as well.