Abstract:
Bu makalede Hans Kelsen’in “normatif alternatifler kuramı” eleştirel bir
gözle ele alınmıştır. Normatif alternatifler kuramına göre normun normlar
hiyerarşinde üstte yer alan norma uygun olması gerekirse de bunun böyle
olacağının bir garantisi de yoktur. Altta yer alan normun yaratılışını ve
içeriğini belirleyen üstte yer alan norma uygun olmaması, özellikle alt
normun, üstte yer alan norm tarafından öngörülen içerikten başka bir
içeriğe sahip olması olasılığı dışlanamaz. Kelsen’e göre anayasaya aykırı
yasayı anayasa mahkemesi anayasaya aykırılığı nedeniyle iptal edene kadar
anayasaya aykırı yasa geçerliliğini koruyacaktır. Benzer biçimde özgün
yorumlama yoluyla uygulanacak normun çerçevesinin tamamen dışında
bir norm da oluşturulabilir. Bu yazıda Kelsen’in “normatif alternatifler”
ve “çerçeve dışında” yargısal yorum başlıklı görüşlerinin “gerçekçi” veya
“irrasyonalist” görüşler olarak düşünülebileceği vurgulanmıştır.