Türkiye’de çubuk alüminyum giydirme cephe sistemlerinin tasarım ve uygulama süreçlerinde mimari tasarım – taşıyıcı sistem uyum sorunları

Abstract

Çubuk alüminyum giydirme cepheler (ÇAGC) Türkiye’de yaygın kullanılan giydirme cephe sistemleridir. Bu sistemler mimari çeşitlilik sağlamaya elverişli doğaları, modüler yapıları, üretim ve montaj kolaylığı ile ekonomik olmaları gibi olumlu özellikler sunmaktadır. Mimari özelliklerinin yanı sıra ÇAGC sistemleri yapı taşıyıcı sistemine asılan elemanlar olarak yapılar üzerinde önemli yük etkileri oluşturmaktadır. Bu yük etkileri düşey yükler kadar rüzgar ve deprem gibi önemli dinamik ve yanal etkileri de içermektedir. Yük aktarımı tek yönlü değildir. Yapı taşıyıcı sistemlerinin düşey ve yanal yer değiştirmeleri de giydirme cepheler üzerinde yük etkileri oluşturmaktadır. Bu karşılıklı etkileşimin sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesi ÇAGC tasarım ve uygulamalarında verilen mimari kararlar ile yakından ilişkilidir. Yaygın kullanılan sistemler oldukları için ÇAGC sistemlerin tasarım ve uygulamalarında mimari hatalara rastlanmaktadır. Bu hatalar genellikle inşaat süreçlerinin geç aşamalarında ortaya çıkmakta ve yapı mimarisi ile taşıyıcı sistem davranışlarını etkileyecek çözümlerin üretilmesini gerektirmektedir. Çalışma kapsamında ÇAGC tasarım üretim ve uygulama süreçleri incelenmiş, bu süreçlerde verilen mimari kararların giydirme cephe ile yapı taşıyıcı sistemini nasıl etkilediği araştırılmıştır. Türkiye’de gerçekleştirilen ÇAGC sistem uygulamaları arasından mimari hatalar içeren örnekler seçilerek bu örnekler bazında sorunların nedenleri ve çözüm yöntemleri incelenmiş, sınıflandırmaları yapılmıştır. Sağlıklı ÇAGC tasarım ve uygulamaları için bütün paydaşların sürecin başından itibaren beraber çalışmaları gerekliliği vurgulanmıştır