Çatışan Küresel Güçler ve Karadeniz Güvenliği: Abhazya Üzerine Bir Değerlendirme

Abstract

Karadeniz, bir alt bölge olarak kıyıdaş devletler ve küresel güçler arasındaki işbirliği ve çatışma dinamiklerinin mahalli olagelmiştir. Soğuk Savaş döneminde pek çoğu komünist olan kıyıdaş devletler, Karadeniz güvenlik mimarisini neredeyse sıfırdan yazan 1991 sonrası sorunları tecrübe etmek durumunda kalmıştır. Bu çerçevede Abhazya da ön plana çıkmıştır; ancak Abhazya’yı daha güç bir duruma sokan, devlet kurma çabasında kanlı bir savaş yaşamak zorunda kalmış olmasıdır. Gürcistan’da yerel bir etnik çatışma gibi başlayan bu çatışma, zamanla ABD ve Rusya’nın güvenlik söyleminde ayrı bir sorun olarak yerini almıştır. Abhazya’nın tartışmalı statüsü, iki süper gücün dış politika gündemlerini meşgul etmeye devam etmiş; Ağustos 2008 savaşından sonra ise birbirinin tamamen karşıtı yaklaşımları ortaya koymuştur. Bu çalışmada, ihtilaflı bir ortam yaratmış olmasına karşın, Abhazya’nın Rusya tarafından tanınmasının, geri dönüşün olmadığı bir süreç başlatmış olduğu tartışılmaktadır. Bu durum en azından kısa ve orta vadede ABD ve Rusya’nın Abhazya’ya dair anlaşmazlıklarının devam edeceğine işaret etmektedir.