Türkiye için reaksiyon fonksiyonunun doğrusal olmayan modelle tahmin edilmesi

Abstract

In this paper we have estimated the monetary reaction function of the Central Bank of the Republic of Turkey. The originality of the paper is that we have used smooth transition functions (STR) that allow for proper modelling of nonlinearities and asymmetries in the relationship between variables under consideration. The estimated models suggest that the backward-looking instead of foreward-looking models best characterize the Central Bank’s reaction function, that is, the Central Bank reacted to past inflation rates rather than to future rates. This finding is in conformity with earlier research. We have found that the main purpose of expansionary policy of the Central Bank is to stabilize output whereas contractionary policies aimed only at reducing the inflation rate. The fact that the Central Bank has disregarded inflation in conducting expansionary policy and focused only on output stabilisation may explain why the Central Bank was not successful in fighting inflation. Besides, neither in expansionary policy regime nor in contractionary policy regime, real exchange rate is not targeted by the Central Bank. Moreover, budget deficit is targeted only in the contractionary policy regime

Bu çalışmada, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) para politikası reaksiyon fonksiyonu tahmin edilmiştir. İleri ve geri bakışlı reaksiyon fonksiyonları ile Merkez Bankası’nın politika yapımının arkasında yatan nedenler ampirik olarak incelenmiştir. Bu amaçla, ekonomi literatüründe sıkça kullanılan reaksiyon fonksiyonu, doğrusal olmayan STR modeli yardımı ile tahmin edilmiştir. Tahmin edilen modeller, söz konusu dönemde Merkez Bankası’nın ileri bakışlı değil, geri bakışlı politika uyguladığını ortaya koymaktadır. Elde edilen sonuçlara göre, Merkez Bankası’nın genişletici para politikasının arkasında yatan temel amaç, üretim istikrarının sağlanması olmuştur. Buna karşın daraltıcı para politikası uygulandığı zaman, Merkez Bankası’nın üretim açığını (‘output gap’) dikkate almadığı sonucu ortaya çıkmaktadır. Merkez Bankası’nın ekonomik canlanmayı sağlamak için önce genişletici para politikası uygulaması ve enflasyon oranını dikkate almaması, enflasyonu düşürmek için daraltıcı para politikası yaparken ise tek hedefinin fiyat istikrarı olması ve üretim istikrarını göz ardı etmesi, söz konusu dönemde hem fiyatlarda hem de üretimde istikrarsızlığa neden olmuştur. Bu değişkenlerin yanı sıra, Merkez Bankası’nın politika yapım sürecinde dikkate aldığı düşünülen reel döviz kurunun, ne genişleyici para politikası rejiminde ne de daraltıcı para politikasında hedefenmediği—ayrıca, bütçe açıklarının da aynı şekilde hedefenmediği—saptanmıştır