Abstract:
Geleneksel konutlar geçmiş nesillerin gündelik sosyal hayatlarının delili olan miras
varlıklarıdır. Kentlerin hızla değişim ve dönüşüm gösterdiği günümüzde bu miras
varlıklarını belgelemek, korumak ve gelecek nesillere aktarmak bugünkü neslin önemli
bir görevi olmuştur. Bu çalışmanın amacı yok olmaya yüz tutmuş Sivas geleneksel
konut mirasının günümüze ulaşan son örneklerini belgelemek, mimari özelliklerini
değerlendirmek ve koruma sorunlarını ortaya koymaktır. Sivas kent merkezinde
gerçekleştirilen alan çalışması sonucu tespit edilen 106 geleneksel konutta envanter
çalışması yapılmıştır. Elde edilen bilgiler harita, şekil, grafik ve tablolara dökülerek
belgelenmiştir. Söz konusu konutlar geç 19. yüzyıl ve erken 20. yüzyıla
tarihlenmektedir. Verilerin değerlendirilmesi bağlamında: geleneksel konutların
yerleşim özellikleri, plan özellikleri, cephe organizasyonları, yapım sistemleri ve
malzeme kullanım özellikleri, tarihi çevre karakteristikleri ve koruma sorunları
aktarılmıştır. Kent ölçeğinden başlayıp yapı ölçeğine kadar yapılan detaylı analizler
sonucunda Sivas kent merkezinde sürekli bir geleneksel dokunun varlığından söz
edilememektedir. Mevcut yapıların, katmanlı bir kültürel tarihe sahip olan Sivas ilinin,
geleneksel Türk Evi’ne dair son örnekleri olması konutların mimari, kültürel ve sosyal
değerlerini daha da önemli kılmaktadır. Bu çalışma Sivas geleneksel konutlarının
karakteristik özelliklerini ve mevcut durumlarını ortaya koymaktadır ve gelecek
çalışmalar için kaynak niteliği taşıması beklenmektedir.