Abstract:
Türkiye sigara tüketiminde başta gelen ülkelerden birisidir. Günümüzde, sigara geleneksel bir
tüketim maddesi halini almış durumdadır.
Bu çalışmadaki amaç, 1980-2008 dönemi için, Türkiye’de sigara tüketimini etkileyen faktörleri bir
ekonometrik model çerçevesinde incelemektir. Oluşturulan sigara tüketim modelinde, GSMH, işsiz
nüfus, 15 yaş ve üstü nüfus, şehir nüfusu, kır nüfusu ve sigara fiyatı sigara tüketimini etkileyen
önemli değişkenler olarak alınmıştır. Bu değişkenler ile sigara tüketimi arasındaki ilişki En Küçük
Kareler (EKK) yöntemiyle tahmin edilmiştir.
EKK yöntemi sonucunda Türkiye’de sigara tüketimiyle işsiz nüfus ve sigara fiyatları ile sigara
tüketimi arasında ters yönlü ilişkilerin olduğu; kentleşme oranının sigara tüketiminin azalmasında
önemli derecede rol oynadığı; 15 yaş ve üstü nüfus ile GSMH’nin ise sigara tüketimini artıran en
önemli değişkenler olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.
Elde edilen sonuçlara göre, sigara tüketimini azaltmak için, Türkiye’de sigara fiyatlarının
enflasyon oranının üzerinde arttırılması önerilebilir. Ayrıca, Türkiye’de sanayileşmenin
yaygınlaşmasının şehirleşme oranını ve yüksek eğitimli okumuş insan sayısını arttırması ve
geleneksel sigara tüketimi alışkanlığının böylelikle değişmesi de mümkün görünmektedir